์ ๊ท๋ถํฌ (Normal Distribution)
์ ๊ท๋ถํฌ๋ ์ฐ์ ํ๋ฅ ๋ถํฌ์ ์ํ๋ฉฐ ์๋์ ๊ฐ์ด ์ ์๋ฉ๋๋ค.
ํ๋ฅ ๋ณ์ X๊ฐ ๋ค์ p.d.f๋ฅผ ๊ฐ๋ ์ฐ์ ๋ถํฌ๋ฅผ ๊ฐ๋ ๊ฒฝ์ฐ, ํ๊ท (mean) μ ์ ๋ถ์ฐ(variance) σ^2์ ๊ฐ์ง๋ ์ ๊ท๋ถํฌ๋ฅผ ๋ฐ๋ฆ ๋๋ค.
$$p.d.f\;\;\; f(\;x\;|\; \mu,\; \sigma^{2}) \;= \;\;\;\;\frac{1}{\sqrt{2\pi}\sigma} \cdot exp(-\frac{(x-\mu)^{2}}{2\sigma^{2}})\;\;\;\;\;\;\;for\; -\infty < x < \infty $$
๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ ๊ท๋ถํฌ๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ต๋๋ค.
$$X \sim N(\mu, \sigma^{2})$$
(์ด๋ ํ๊ท μ๋ bounded(-∞< μ <∞)์ด๊ณ , ๋ถ์ฐ์ σ^2 >0 ์ ๋๋ค.)
์ ๊ท๋ถํฌ์ ์ ๋ฅ ์์ฑํจ์(m.g.f)
๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ ์ ๊ท๋ถํฌ๋ฅผ ๊ฐ์ง๋ ํ๋ฅ ๋ณ์ X์ ๋ํ์ฌ,
$$X \;\sim N(\mu, \sigma^{2})$$
X์ ๋ํ m.g.f๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ต๋๋ค.
$$\psi(t) = exp(\; \mu t + \frac{1}{2}\sigma^{2}t^{2})$$
์ฆ๋ช )
์ฐ์ ์ ๊ท๋ถํฌ์ ์ ์์ ์ํด, ์ ๊ท๋ถํฌ์ p.d.f๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ต๋๋ค.
$$f \;: \;\;\frac{1}{\sqrt{2\pi}\sigma} \cdot exp(-\frac{(x-\mu)^{2}}{2\sigma^{2}})$$
m.g.f์ ์ ์์ ๋ฐ๋ผ, ์ ๊ท๋ถํฌ์ ์ ๋ฅ ์์ฑํจ์๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ๊ตฌํ ์ ์์ต๋๋ค.
$$\psi(t) = E(e^{tx}) = \int^{\infty}_{-\infty}e^{tx}f(x)\;dx$$
$$= \int^{\infty}_{-\infty} e^{tx} \cdot \frac{1}{\sqrt{2\pi}\sigma} \cdot exp(-\frac{(x-\mu)^{2}}{2\sigma^{2}})\;dx$$
$$= \int^{\infty}_{-\infty} \frac{1}{\sqrt{2\pi}\sigma} \cdot exp(tx-\frac{(x-\mu)^{2}}{2\sigma^{2}})\;dx$$
์ด๋, ์์ฐ์์ e์ ์ง์์ ๋ํ ์์ ๋ณํํด ๋ณด๋๋ก ํ๊ฒ ์ต๋๋ค.
$$tx-\frac{(x-\mu)^{2}}{2\sigma^{2}}$$
$$ = \frac{2\sigma^{2}tx}{2\sigma^{2}}-\frac{(x-\mu)^{2}}{2\sigma^{2}}$$
$$= \frac{2\sigma^{2}tx}{2\sigma^{2}}- \frac{(x-\mu)^{2} - 2(x-\mu)\sigma^{2}t + (\sigma^{2}t)^{2} \;\;-\;\;( \;- 2(x-\mu)\sigma^{2}t + (\sigma^{2}t)^{2} )}{2\sigma^{2}}$$
$$= \frac{2\sigma^{2}tx}{2\sigma^{2}}- \frac{(x-\mu)^{2} - 2(x-\mu)\sigma^{2}t + (\sigma^{2}t)^{2} }{2\sigma^{2}}\;-\;\frac{ 2(x-\mu)\sigma^{2}t - (\sigma^{2}t)^{2} }{2\sigma^{2}}$$
์ด๋ ์์ชฝ ๋ ํญ์ ๋ฌถ์ด์ฃผ๊ณ , ๊ฐ์ด๋ฐ ํญ์ ์์ ์ ๊ณฑ์์ผ๋ก ๋ณํํ๋ฉด
$$= \frac{2\sigma^{2}tx - 2(x-\mu)\sigma^{2}t + (\sigma^{2}t)^{2} }{2\sigma^{2}}- \frac{(x-\mu-\sigma^{2}t)^{2} }{2\sigma^{2}}$$
์ ์์ ์ ๊ฐํ๋ฉด
$$= \frac{2\sigma^{2}tx - 2x\sigma^{2}t + 2\mu\sigma^{2}t + (\sigma^{2}t)^{2} }{2\sigma^{2}}- \frac{(x-\mu-\sigma^{2}t)^{2} }{2\sigma^{2}}$$
$$= \frac{2\mu\sigma^{2}t + (\sigma^{2}t)^{2} }{2\sigma^{2}}- \frac{(x-\mu-\sigma^{2}t)^{2} }{2\sigma^{2}}\;\;\;\; \because \;\; 2\sigma^{2}tx = 2x\sigma^{2}t$$
$$= \frac{2\mu t + \sigma^{2}t^{2} }{2}- \frac{(x-\mu-\sigma^{2}t)^{2} }{2\sigma^{2}}$$
์ด๋ ๊ฒ ํด์ ์์ฐ์์ e์ ์ง์์ ์์ ๋ณํํ์์ต๋๋ค. ๋ค์ ์ด๋ฅผ ๊ธฐ์กด์ ์์ ๋์ ํ๋ฉด,
$$= \int^{\infty}_{-\infty} \frac{1}{\sqrt{2\pi}\sigma} \cdot exp(\frac{2\mu t + \sigma^{2}t^{2} }{2}- \frac{(x-\mu-\sigma^{2}t)^{2} }{2\sigma^{2}})\;dx$$
์ด๋ e์ ์ง์์ ์ผ์ชฝ ์์ x๊ฐ ํฌํจ๋์ง ์์, ์ฆ ์ ๋ถ์์ ์์๋ก ์ทจ๊ธ๋๋ ๊ฐ์ด๋ฏ๋ก ๋ฐ์ผ๋ก ๋นผ๋ด์ด ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ์ธ ์ ์์ต๋๋ค.
$$= exp(\frac{2\mu t + \sigma^{2}t^{2} }{2}) \cdot\int^{\infty}_{-\infty} \frac{1}{\sqrt{2\pi}\sigma} \cdot exp(-\frac{(x-\mu-\sigma^{2}t)^{2} }{2\sigma^{2}})\;dx$$
$$= exp(\frac{2\mu t + \sigma^{2}t^{2} }{2}) \cdot\int^{\infty}_{-\infty} \frac{1}{\sqrt{2\pi}\sigma} \cdot exp(-\frac{(x-(\mu+\sigma^{2}t))^{2} }{2\sigma^{2}})\;dx$$
์ด๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ์นํํ๋ฉด
$$\mu+\sigma^{2}t = \mu'$$
$$= exp(\frac{2\mu t + \sigma^{2}t^{2} }{2}) \cdot\int^{\infty}_{-\infty} \frac{1}{\sqrt{2\pi}\sigma} \cdot exp(-\frac{(x-\mu')^{2} }{2\sigma^{2}})\;dx$$
์ด๋ ์ ๋ถ๋๋ ํจ์๋ ํ๊ท μ', ๋ถ์ฐ σ^2์ ๊ฐ์ง๋ ์ ๊ท๋ถํฌ๋ฅผ ๋ฐ๋ฅด๋ ํ๋ฅ ๋ณ์ X์ ๋ํ c.d.f ์ด๋ฉฐ,
ํ๋ฅ ๋ฐ๋ํจ์์ ์ฑ์ง์ ๋ฐ๋ผ ์ด๋ฅผ (-๋ฌดํ๋, +๋ฌดํ๋)๊น์ง ์ ๋ถํ ๊ฐ์ 1์ ๋๋ค.
๋ฐ๋ผ์
$$exp(\frac{2\mu t + \sigma^{2}t^{2} }{2}) \cdot\int^{\infty}_{-\infty} \frac{1}{\sqrt{2\pi}\sigma} \cdot exp(-\frac{(x-\mu')^{2} }{2\sigma^{2}})\;dx$$
$$=exp(\frac{2\mu t + \sigma^{2}t^{2} }{2}) \cdot 1$$
$$=exp(\frac{2\mu t + \sigma^{2}t^{2} }{2})$$
$$= exp(\; \mu t + \frac{1}{2}\sigma^{2}t^{2})$$
์ ๊ท๋ถํฌ์ ํ๊ท ๊ณผ ๋ถ์ฐ
์์ ํ๋ฅ ๋ณ์ X์ ๋ํ ํ๊ท ๊ณผ ๋ถ์ฐ์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ต๋๋ค.
$$E(X) = \mu$$
$$Var(X) = \sigma^{2}$$
์ฆ๋ช ์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ต๋๋ค.
$$\psi'(t) = (\; \mu +\sigma^{2}t\; ) exp(\; \mu t + \frac{1}{2}\sigma^{2}t^{2}) $$
$$\psi''(t) = (\; [\mu + \sigma^{2}t]^{2}+ \sigma^{2} \;) exp(\; \mu t + \frac{1}{2}\sigma^{2}t^{2}) $$
$$E(X) = \psi'(0) = \mu$$
$$Var(X) = \psi''(0) - \psi'(0)^{2}= \sigma^{2}$$
์ ๊ท๋ถํฌ์ ํํ
์ ๊ท๋ถํฌ๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ ํํ๋ฅผ ๊ฐ์ง๋๋ค.
์ ๊ท๋ถํฌ์ p.d.f๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ผ๋ฉฐ,
$$p.d.f: \;\; f(x| \mu, \sigma^{2}) = \frac{1}{\sqrt{2\pi}\sigma} \cdot exp(-\frac{1}{2} \cdot (\frac{X-\mu}{\sigma})^{2})$$
๋ฐ๋ผ์ x์ ๊ฐ์ด ํ๊ท (µ)๊ณผ ๊ฐ์ ๋, ์ต๋๊ฐ์ ๊ฐ์ง๋๋ค.
ํํ๊ฐ ์ข ๊ณผ ๋ฎ์๋ค ํ์ฌ bell curve ํํ๋ผ ๋ถ๋ฆฌ๋ฉฐ, ์ค์ํ ์ ์ ํ๊ท ์ ๊ธฐ์ค์ผ๋ก ๋์นญ(Symmetric)์ด๋ผ๋ ์ ์ ๋๋ค.
๋ํ ๋ถ์ฐ์ ๊ฐ์ด ์ปค์ง์๋ก ๋์ฑ ํํํ(flat) graph๊ฐ ๋ฉ๋๋ค.
์ ํ ๋ณํ(Linear Transformation)
ํ๋ฅ ๋ณ์ X์ Y๋ฅผ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ์ ์ํ์์ ๋,
$$X \; \sim N(\mu, \sigma^{2})$$
$$ Y =aX + b$$
ํ๋ฅ ๋ณ์ Y๋ ์ ๊ท๋ถํฌ๋ฅผ ๋ฐ๋ฅด๋ฉฐ, ๋ฐ๋ฅด๋ ์ ๊ท๋ถํฌ๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ต๋๋ค.
$$Y\; \sim N(a\mu + b , a^{2}\sigma^{2})$$
์ฆ๋ช )
X์ Y์ ๋ํ m.g.f๋ฅผ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ์ ์ํ๊ฒ ์ต๋๋ค.
$$\psi_X,\;\; \psi_Y$$
์ด๋ Y=aX + b ์ด๋ฏ๋ก, Y์ ๋ํ m.g.f๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ต๋๋ค.(m.g.f๋ฅผ ๋ฐฐ์ธ ๋ ์ฆ๋ช ํ์์ต๋๋ค.)
$$\psi_Y(t) = e^{tb} \psi(at)$$
$$= e^{tb} \; exp(\;\mu\; (at) + \frac{1}{2} \sigma^{2} (at)^{2})$$
$$= exp( t\;(\mu a + b) + \frac{1}{2} (\sigma a)^{2} t^{2})$$
๋ง์ง๋ง์ผ๋ก ์ ๋๋ ์์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ์ธ ์ ์์ต๋๋ค.
$$ exp( t\mu' + \frac{1}{2} \sigma'^{2} t^{2}) \;\;\;\; \mu' = \mu a + b, \;\;\; \sigma' = a\sigma$$
๋ฐ๋ผ์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ ๊ฒฐ๋ก ์ด ์ ๋๋ฉ๋๋ค.
$$Y\; \sim N(a\mu + b , a^{2}\sigma^{2})$$
Standard Normal Distribution (SND, ํ์ค ์ ๊ท ๋ถํฌ)
SND๋ ํ๊ท ์ด 0, ๋ถ์ฐ์ด 1์ธ ์ ๊ท๋ถํฌ๋ก์จ, ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ์ ์๋ฉ๋๋ค.
$$N(0, 1^{2})$$
๋ํ SND์ p.d.f์ c.d.f๋ฅผ ๊ฐ๊ฐ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ ๊ธฐํธ๋ก ํ์ํฉ๋๋ค.
$$\phi, \Phi$$
SND์ p.d.f๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ต๋๋ค.
$$ \phi(x) = f(x | 0, 1^{2}) = \frac{1}{\sqrt{2\pi}}exp(-\frac{1}{2}x^{2})$$
SND์ c.d.f๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ต๋๋ค. (๊ฐ์ ํ๋ก ์ฃผ์ด์ง๋๋ค.)
$$ \Phi(x) = \int_{-\infty}^{x}\phi(u)du$$
SND์ ์์ฑ
๋ชจ๋ x์ 0<p<1์ธ p์ ๋ํด ๋ค์์ด ์ฑ๋ฆฝํฉ๋๋ค.
$$\Phi(x) = 1 - \Phi(-x)$$
$$\Phi^{-1}(p) = - \Phi^{-1}(1-p)$$
์ฆ๋ช ์ ์ ๊ท๋ถํฌ ๊ทธ๋ํ๊ฐ ๋์นญ(Symmetry)์์ ์ด์ฉํ์ฌ ํ ์ ์์ต๋๋ค.
์ ๊ท๋ถํฌ๋ก๋ถํฐ SND๋ก์ ๋ณํ
ํ๋ฅ ๋ณ์ X๊ฐ ๋ค์ ์ ๊ท๋ถํฌ๋ฅผ ๋ฐ๋ฅธ๋ค๊ณ ํ๊ฒ ์ต๋๋ค.
$$X \sim N(\mu, \sigma^{2})$$
์ด๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ์ ์๋ Z๋ SND๋ฅผ ๊ฐ์ง๋๋ค.
$$Z = \frac{(X - \mu)}{\sigma} $$
X๊ฐ ๋ฐ๋์ ์ ๊ท๋ถํฌ๋ฅผ ๋ฐ๋ผ์ผ ์ฑ๋ฆฝํฉ๋๋ค.
์ฆ๋ช )
$$X\; \sim \; N(\;\mu, \; \sigma^{2} \;)$$
$$Z = \frac{X-\mu}{\sigma} = \frac{1}{\sigma}X - \frac{\mu}{\sigma}$$
$$Z \;= \;\frac{1}{\sigma}X - \frac{\mu}{\sigma} \;\; \sim \; N(\; \frac{1}{\sigma}\mu \;+\; (-\frac{\mu}{\sigma} ), \; (\frac{1}{\sigma})^{2} \cdot \sigma^2 \;)=N(0, 1^{2})$$
๋ํ X์ ๋ํ c.d.f๋ฅผ F๋ผ ์ ์ํ๋ฉด, ๋ค์์ด ์ฑ๋ฆฝํฉ๋๋ค.
$$F(x) = \Phi(\frac{(x - \mu)}{\sigma})$$
์ฆ๋ช )
$$F(x) = P(X \leq x ) = P(Z \leq \frac{(x - \mu)}{\sigma} )$$
์์)
์ ๊ท๋ถํฌ๋ฅผ ๊ฐ๋ ๋ ๋ฆฝ์ ํ๋ฅ ๋ณ์๋ค์ ์ ํ์กฐํฉ
(Linear Combination of independent Normally Ditributed Variables)
๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ k๊ฐ์ ๋ ๋ฆฝ(independent)์ธ ํ๋ฅ ๋ณ์๋ค์ด ์กด์ฌํ๋ค๊ณ ํ๋ฉด,
$$X_1, X_2, ... , X_k \;\;\; where \;\; \forall i\;\;\; X_i \sim N(\mu_i, \sigma_i^{2})$$
์ด๋ค์ ํฉ ์ญ์ ์ ๊ท๋ถํฌ๋ฅผ ๋ฐ๋ฅด๋ฉฐ, ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ต๋๋ค.
$$X_1 + X_2 + \cdots + X_k \sim N(\;\mu_1 + \mu_2 +\cdots + \mu_k, \;\;\; \sigma_1^{2} + \sigma_2^{2} + \cdots + \sigma_k^{2}\;)$$
์ฆ๋ช )
X_i์ m.g.f๋ฅผ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ์ ์ํฉ๋๋ค.
$$\psi_i(t)$$
์ด๋ X_i๋ ๋ชจ๋ ์ ๊ท๋ถํฌ๋ฅผ ๊ฐ์ง๋ฏ๋ก, ์ ๊ท๋ถํฌ์ m.g.f๋ฅผ ์ด์ฉํ๋ฉด ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ต๋๋ค.
$$\psi_i(t) = exp(\mu_it + \frac{1}{2}\sigma^{2} t^{2})$$
์ด๋ ๊ฐ๊ฐ์ ํ๋ฅ ๋ณ์๋ค์ ํฉ์ ๋ํ m.g.f๋ฅผ ์ ์ํ๋ฉด, ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ต๋๋ค.
$$\psi = m.g.f \;\; of \;\; \sum^{k}_{i=1}X_i$$
๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ๊ฐ๊ฐ์ ํ๋ฅ ๋ณ์๋ค์ ๋ชจ๋ ๋ ๋ฆฝ(independent)์ด๋ฏ๋ก, m.g.f์ ํน์ฑ์ ์ฌ์ฉํ์ฌ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ์ ๋๊ฐ ๊ฐ๋ฅํฉ๋๋ค.
$$\psi(t) = \prod_{i=1}^{k}\psi_{i}(t)=\prod_{i=1}^{k}exp(\mu_i t + \frac{1}{2}\sigma^{2}_it^{2})$$
$$\prod_{i=1}^{k}exp(\mu_i t + \frac{1}{2}\sigma^{2}_it^{2}) = exp(\;(\sum^{k}_{i=1}\mu_i) t + \frac{1}{2}(\sum_{i=1}^{k}\sigma_i^{2})t^{2})$$
$$\therefore X_1 + X_2 + \cdots + X_k \sim N(\sum_{i=1}^{k}\mu_i\; ,\; \sum_{i=1}^{k}\sigma_i^{2})$$
๋ํ ์ ์ ๋ฆฌ์ ๋ฐ๋ผ์ ๋ค์ ์ ๋ฆฌ๋ ์ ๋๋ฉ๋๋ค.
k๊ฐ์ ๋ ๋ฆฝ์ธ ํ๋ฅ ๋ณ์์, ์์๋ค์ ๋ํด, ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ์ ์๋์์ ๋,
$$X_1, X_2, ... , X_k \;\;\; where \;\; \forall i\;\;\; X_i \sim N(\mu_i, \sigma_i^{2})$$
$$a_1, a_2, ... ,a_k, b \;\;\; are \; constant$$
๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ต๋๋ค.
$$a_1X_1 + a_2X_2 + \cdots + a_kX_k + b \;\sim\; N(\;a_1X_1 + a_2X_2 + \cdots + a_kX_k + b, \;\;\;\; a_1^{2}\sigma_1^{2} + a_2^{2}\sigma_2^{2} + \cdots + a_k^{2}\sigma_k^{2}\;)$$
์์)